آینده‌نگاری و ایجاد هوشمندی راهبردی- مطالعه موردی صنعت برق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری سیاستگذاری علم و فناوری، پژوهشکده مطالعات فناوری های نوین، سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران، تهران، ایران (نویسنده مسئول)

2 کارشناسی ارشد مهندسی صنایع گرایش آینده‌پژوهی، دانشکده مدیریت،علم و فناوری، دانشگاه امیرکبیر، تهران، ایران

3 دکتری آینده‌پژوهی، دبیرخانه شورای عالی عطف، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، تهران، ایران

4 دکتری مدیریت فناوری اطلاعات، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

5 دانشجوی دکتری آینده‌پژوهی، دانشکده مدیریت، علم و فناوری، دانشگاه امیرکبیر، تهران، ایران

چکیده

هوشمندی راهبردی در سیاستگذاری عبارت است از مجموعه‌ای از اقدامات جستجو، پردازش، اشاعه و حفاظت از اطلاعات با هدف ارائه آن‌ها به فرد مناسب در زمان مناسب، جهت اتخاذ تصمیم درست. با این تعریف، پژوهشگاه نیرو با ماموریت مدیریت تحقیقات در صنعت برق و انرژی، نقش مستقیم در ایجاد هوشمندی راهبردی در این صنعت دارد. این مقاله با هدف ارزیابی نقش این پژوهشگاه در ایجاد هوشمندی راهبردی در صنعت برق و انرژی تدوین شده است. به این منظور پژوهشی کیفی و کاربردی به صورت مطالعه موردی انجام شد. روش جمع‌آوری داده‌ها مصاحبه و بررسی اسناد و روش تحلیل داده‌ها، تحلیل مضمون بوده است. به منظور سنجش میزان بهره‌گیری از ابزارهای هوشمندی راهبردی در پژوهشگاه نیرو، با توجه به سه ابزار اصلی این مفهوم یعنی پیش‌بینی فناوری، ارزیابی فناوری و آینده‌نگاری فناوری، شاخص‌های مرتبط طراحی شد. نتایج مطالعه، گویای آن است که پیش‌بینی فناوری در پژوهشکده‌های مختلف این سازمان انجام می‌گیرد، ارزیابی فناوری به ندرت انجام شده و از میان رویکردهای مختلف آینده‌نگاری شامل آینده‌نگاری مشارکتی، پژوهشی و راهبردی، بیشتر متمایل به انجام آینده‌نگاری پژوهشی بوده است؛ در حالی که آینده‌نگاری راهبردی به عنوان بهترین ابزار برای ایجاد ارتباط میان یافته‌های علمی و کارشناسی، و سیاست‌گذاری معرفی شده است و ضروری است که ابزارهای هوشمندی راهبردی در این سازمان تقویت شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Foresight and Strategic Intelligence Development: A Case Study of the Electricity Industry

نویسندگان [English]

  • Fateme Sadat Rahmati 1
  • Elham Enayati 2
  • Ahmad Borumand Kakhki 3
  • Hamid-Reza Afzali 4
  • Maziar Attari 5
1 Ph.D. Student in Science and Technology Policy, New Technologies Research Institute, Iran Scientific and Industrial Research Organization, Tehran, Iran (corresponding author)
2 M.Sc. in Industrial Engineering, Faculty of Management, Science and Technology, Amirkabir University, Tehran, Iran
3 Ph.D. in Future Studies, Scientific Policy Research Center of the Country, Tehran, Iran
4 Ph.D. in Information Technology Management, Faculty of Management and Accounting, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran
5 Phd student of Future Studies, Faculty of Management, Science and Technology, Amirkabir University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Strategic intelligence in policymaking refers to a set of actions for searching, processing, disseminating, and protecting information, aimed at delivering it to the right individual at the right time to facilitate accurate decision-making. Based on this definition, the Niroo Research Institute, tasked with managing research in the electricity and energy industry, plays a direct role in creating strategic intelligence in this sector. This article aims to evaluate the institute's role in fostering strategic intelligence in the electricity and energy industry. For this purpose, a qualitative and applied study was conducted as a case study. Data collection methods included interviews and document reviews, and data analysis was performed using thematic analysis. To assess the institute's utilization of strategic intelligence tools, indicators were designed based on three primary tools of this concept: technology forecasting, technology assessment, and technology foresight. The study's findings indicate that technology forecasting is conducted in various research centers of the organization, while technology assessment is rarely performed. Among different foresight approaches, including participatory, research-based, and strategic foresight, the institute leans more toward research-based foresight. However, strategic foresight, identified as the most effective tool for linking scientific and expert findings with policymaking, is underutilized. The study highlights the necessity of strengthening strategic intelligence tools within this organization.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Strategic intelligence
  • Technology foresight
  • Strategic foresight
  • Research foresight
  • Electricity industry and energy