تحلیل انتقادی گونه‌های مبناگروی در مطالعات آینده‌پژوهی اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران(نویسنده مسئول)

2 پژوهشگر پسا دکتری تمدن مهدوی بر اساس آیات قرآن، دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات، دانشگاه امام صادق(علیه‌السلام)، تهران، ایران

چکیده

از مهم‌ترین عواملِ دستیابی به نسخه آینده‌پژوهی اسلامی، چگونگیِ تلقی آینده‌پژوهان مسلمان، از منابع معرفت بخش دینی است. این مقاله، با اتخاذ روشِ اسنادی و بر اساس «تحلیل محتوا» سه گونه‌یِ مبناگروی، یعنی «اسلامی-دینیِ گروی آینده‌پژوهی»، «قرآن گرویِ آینده‌پژوهی» و «حدیث گرویِ آینده‌پژوهی» را بازجُسته است. و در ادامه نیز، برای بهبود تسریع در روند کشف، فراگیری، ایجاد درک مشترک در اذهان نسخه آینده‌پژوهی اسلامی، اعتنا به پاره‌ای از ملاحظات معرفت‌شناختی، منبع‌شناختی و روش‌شناختی را ضرورتی انکارناپذیر می‌داند. ازجمله این موارد، می‌توان به «عدم رمزگشایی در معنای اسلامی بودنِ آینده‌پژوهی»، و «مرزگشایی از وجه تناسب نسخه آینده‌پژوهی اسلامی با تعابیر هم‌آوای آن»، «ابهام در معرفی معیارهای اسلامی بودن مطالعات آینده‌پژوهی»، «عدم اعتنای کافی به نقش «روش» در مطالعات آینده‌پژوهی»، «عدم به‌کارگیری از منابع و ادله بین مذهبی»، «نامعلومیِ نقش تجارب و دستاوردهای بشری در پازل معرفتیِ آن»، «عدم معرفی سازوکارهای روش‌شناختی در ارائه نظریه» و «عدم تشکیل نظام مسائل در مطالعات آینده‌پژوهی اسلامی». اشاره نمود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Critical analysis of types of fundamentalism in Islamic futurist studies

نویسندگان [English]

  • hoseein jeddi 1
  • farhad Ahmadi 2
1 PhD in Quran and Hadith Sciences, Faculty of Theology and Islamic Studies, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran (corresponding author)
2 Postdoctoral Researcher of Mahdavi Civilization Based on Quranic Verses, Faculty of Islamic Studies, Culture and Communication, Imam Sadegh University, Tehran, Iran
چکیده [English]

One of the most important factors in achieving the version of Islamic futurism is how Muslim futurists perceive a source of religious knowledge. This article, by adopting the documentary method and based on "content analysis", has researched three types of foundationalism, i.e. "Islamic-religious based on future research", "Quran based on future research" and "Hadith based on future research". Further, in order to improve the acceleration in the process of discovery, comprehensiveness, intersubjectivity of the version of Islamic futurism, paying attention to some of the epistemological considerations, the cognitive source and the cognitive methodology are an undeniable necessity. Among these things: Lack of deciphering the meaning of the Islamicness of futurism", "how the suffix "Islamic" in futurism studies as "attribute" or "adjective" and "demarcation of the appropriateness of the version of Islamic futurism with its synonyms", "ambiguity in introducing the criteria of Islamic studies futurism", "lack of attention to the role of "method" in futurism studies", "non-use of religious seer sources and evidence", "unknown role of human experiences and achievements in its epistemological puzzle", "lack of introduction of methodological mechanisms in the presentation of theory" and "failure to form a system of problems in Islamic futurology studies".

کلیدواژه‌ها [English]

  • futurism
  • Islamic futurism
  • religious futurism
  • fundamentalism of the future
  • Islamicity of futurism