دیپلماسی انرژی در سیاست جهانی معاصر؛ آینده رقابت‌ها و ائتلاف‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه روابط بین ‌الملل، پژوهشکده امنیت ملی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران

چکیده

با توجه به اهمیت مقوله انرژی در اقتصاد جهانی، کشورها از راهبردها و راهکنش های متعددی برای تأمین منافع خود در بازار جهانی نفت استفاده می کنند. در این زمینه، طی سال های گذشته و با برداشت حداکثری از منابع شیل از سوی ایالات متحده آمریکا، بازار نفت نیز دستخوش دگرگونی های قابل توجهی شده است. سوال اصلی فراروی مقاله حاضر آن است که انقلاب شیل،‌ چگونه بر سازوکارهای اقتصاد سیاسی جهانی نفت تأثیرگذاشته است؟ در پاسخ به این سوال، فرضیه اصلی تحقیق عبارت است از اینکه، برداشت حداکثری منابع شیل توانست علاوه بر تأثیرگذاری بر فرایند تعیین قیمت های جهانی نفت، به تهی سازی سهم کشورهای مخالف آمریکا از یک سو، تقویت اتحادهای سیاسی با کمک نفت و همچنین شتاب گرفتن تغییر سبد انرژی کشورهای تولیدکننده نفت و بازآرایی ژئوپلیتیک انرژی نفت بیانجامد. یافته های این تحقیق نشان می دهد که آمریکا با کمک نفت شیل توانست،‌ سهم ایران را از بازار نفت به شدت تقلیل داده،‌ قیمت جهانی نفت را همسو با منافع خود تغییر داده،‌ از اهمیت تنگه هرمز در راستای منافع راهبردی خویش بکاهد و از متحدان سیاسی خود با ارایه معافیت های نفتی حمایت کند. مجموع این فعالیت نشان دهنده،‌ مکانسیم های اقتصادی-سیاسی در بازار نفت است که کشورهای قدرتمند برای تداوم سلطه خود در عرصه جهانی به کار می بندد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Energy Diplomacy in Contemporary Global Politics: The Future of Rivalries and Alliances

نویسنده [English]

  • davood karimipour
Assistant Professor in International Relations Department, National Security Research Institute, Supreme National Defense University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Given the importance of energy in the global economy, countries employ various strategies and tactics to secure their interests in the international oil market. In recent years, the extensive exploitation of shale resources by the United States has significantly transformed the oil market. The primary question addressed in this article is: "How has the shale revolution influenced the mechanisms of the global political economy of oil?" In response, the main hypothesis posits that "the maximum extraction of shale resources has not only impacted the process of global oil price determination but also reduced the market share of U.S. adversaries, strengthened political alliances through oil, accelerated the shift in energy portfolios of oil-producing countries, and reshaped the geopolitics of oil energy." The findings of this study reveal that the U.S., leveraging shale oil, has substantially reduced Iran's share of the oil market, adjusted global oil prices in alignment with its interests, diminished the strategic importance of the Strait of Hormuz, and supported its political allies by offering oil-related exemptions. These actions illustrate the economic-political mechanisms in the oil market employed by powerful nations to maintain their dominance on the global stage.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Energy diplomacy
  • World politics
  • Competition and coalition
  • Shale revolution