سناریوهای آینده برجام و تاثیر آن بر امنیت منطقه خلیج فارس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار روابط بین الملل. گروه مطالعات جغرافیای ایران. بنیاد ایران شناسی. تهران. ایران

چکیده

توافق هسته ای سال 2015 علیرغم تمامی انتقادهای وارده و عهد شکنی های دولت آمریکا، برخوردار از کارایی نسبی بود. بطوری که طبق ادعای اکثر غربی ها، این توافق توانسته بود گام مهمی در جهت نظم عدم اشاعه بردارد. ایران نیز از مزایای نسبی آن بهره مند گردیده بود. اگر چه عمر این توافق کوتاه بود، اما تاثیر آن بر امنیت منطقه ای خلیج فارس قابل مشاهده است. با این وجود، خروج یکجانبه دولت ترامپ از آن، بار دیگر شرایط را در بسیاری از پارامترها به زمان پیش از انعقاد توافق برگرداند. پس از روی کار آمدن یک دولت دموکرات و تلاش آمریکا برای بازگشت به توافق، این پرسش ها مطرح می شود که «چه سناریوهایی در خصوص احیای برجام وجود دارد و هر یک از این سناریوها چه تاثیری بر امنیت منطقه ی خلیج فارس خواهد داشت؟» در پاسخ به این سوال، حداقل سه سناریو قابل احصاء است. در سناریوی نخست، مذاکرات منجر به احیای برجام نمی گردد و لذا امنیت منطقه ای نسبت به قبل متزلزل تر شده و یا به همین شکل حفظ می گردد. در سناریوی دوم، احیای برجام تحقق می یابد، اما کشورهای منطقه نسبت به آن نگاهی تهدید آمیز خواهند داشت. در این صورت، اگر چه امنیت منطقه ای بهبود می یابد، اما همچنان دستخوش نوسانات است. در سناریوی سوم، احیای برجام همراه با فهم مسالمت آمیز کشورهای منطقه است. در این شرایط، امنیت منطقه ای بطور محسوس بهبود می یابد و کشورهای منطقه به سمت همگرایی بیشتری امنیتی و اقتصادی پیش خواهند رفت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Future scenarios of the JCPOA and its impact on regional security

نویسنده [English]

  • reza zabihi
Assistant Professor of International Relations, Department of Iranian Geography Studies, Iranology Foundation, Tehran, Iran
چکیده [English]

The 2015 nuclear agreement was relatively effective despite all the criticisms and promises broken by the US government. According to the claim of most Westerners, this agreement was able to take an important step towards the non-proliferation order. Iran also benefited from its relative benefits. Although the life of this agreement was short, but its impact on the regional security of the Persian Gulf can be seen. Nevertheless, the departure of the Trump administration once again returned the conditions in many parameters to the time before the conclusion of the agreement. After the inauguration of a democratic government and the American effort to return to the agreement, these questions are raised: "What scenarios are there regarding the revival of the JCPOA, and what effect will each of these scenarios have on the security of the Persian Gulf region?" In response to this question, at least three scenarios can be counted. In the first scenario, the negotiations will not lead to the revival of the JCPOA, and therefore the regional security will be more unstable than before or it will be maintained in the same way. In the second scenario, the revival of JCPOA will be realized, but the countries of the region will have a threatening look. In this case, although regional security improves, it is still subject to fluctuations. In the third scenario, the revival of the JCPOA is accompanied by a peaceful understanding of the countries of the region. In this situation, the regional security is significantly improved.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Future studies
  • Iran'
  • s foreign policy
  • Revival of the JCPOA
  • scenario writing
  • regional security
  • Persian Gulf Cooperation Council